هنر زندگی خردمندانه

چگونه می‌توان به نیک‌زیستی رسید؟ این سوالی بود که فیلسوفان متفاوتی در طی قرن‌های مختلف، تلاش کردند تا به پاسخ آن برسند. یکی از این فیلسوفان، اپیکتتوس، حکیم رواقی بود. او فلسفۀ کاربردی و منسجمی را ارائه داد تا انسان‌ها با کمک آن بتوانند در مسیر نیک‌زیستی قدم بر دارند. فلسفه‌ای که معنای آن «هنرِ زندگی» است.

کتاب هنر زندگی خردمندانه، توصیه‌هایی برای داشتن یک زندگی بهتر بر طبق جهان‌بینی و نظریات اپیکتتوس است. این کتاب، مخاطب را به تفکر در مورد فلسفۀ زندگی‌اش مشتاق می‌کند. خوانندۀ عاشق یادگیری می‌تواند هر روز، یکی از آموزه‌های این کتاب را در زندگی واقعی و روزمرۀ خود تمرین کند.

کتاب هنر زندگی خردمندانه، راهنمایی کهن و ماندگار در باب فضیلت، شادمانی و اثر بخشی است. این کتاب اثر ماندگار شَرون لِبِل است. نوسینده سعی کرده با زبانی ساده و شیرین، آموزه‌های فلسفی حکیم یونانی را جمع‌آوری کرده و آن‌ها را به فرمول‌هایی ساده و کاربردی برای انسان مدرن امروزی تبدیل کند. او می‌خواهد زبان فلسفه برای همه قابل فهم باشد، تا همگان بتوانند از این آموزه‌ها در زندگی خود بهره‌مند شوند.

شَرون معتقد است که فلسفۀ‌ رواقی‌گری، بیش از گذشته، در قرن بیست‌و یکم همچنان اهمیت دارد، زیرا به ما می‌آموزد که چگونه از بین انبوه انتخاب‌ها، انتخاب‌های عاقلانه‌ای انجام بدهیم. کتاب هنر زندگی خردمندانه، راهنمایی برای انسان‌هایی است که می‌خواهند در دنیای پیچیدۀ مدرن، سردرگم نشده و همچنان بر اساس ارزش‌ها و اصول خود، خردمندانه زندگی کنند.

شایان ذکر است که این کتاب، غیر از مقدمه، به سه بخش اصلی تقسیم شده است: بخش اول، «راهنمای زندگی براساس فلسفه‌ی اپیکتِتوس»، شامل ۶۵ آموزه؛ بخش دوم، «تعلیمات اساسی درباره‌ی فضیلت، شادمانی و آرامش درونی» با ۲۸ آموزه و بخش سوم، دو پیوست تکمیلی را دربرمی‌گیرد.

کوتاه دربارۀ اپیکتِتوس

اپیکتتوس، ۵۵ سال پیش از میلاد مسیح، در قلمروی شرقی امپراتوری روم، به دنیا آمد. او یک برده بود و پس از آزادی ، مشغول آموزش فلسفه شد.با روی کار آمدن دومیتین، امپراتور رومی، فیلسوفان از شهر اخراج شدند، اما اپیکتتوس تسلیم نشد و در تبعید، مدرسۀ فلسفۀ خود را تأسیس کرد و در آنجا به شاگردانش فلسفه و معنی هنر و روش زندگی را آموزش داد. یکی از شاگردان مشهور اپیکتتوس، مارکوس اورلئوس، نویسندۀ کتاب تأملات بود که بعدها امپراتور روم شد.حدود ۱۸۶۳ سال پس از مرگ اپیکتِتوس، تام وُلف، در کتاب داستان پرفروش خود، فلسفۀ او را مجدداً احیا کرد. اپیکتتوس به ما آموخت که انسان نمی‌تواند رویدادهای زندگی خود را کنترل کند، اما می‌تواند پاسخ به این رویدادها را انتخاب کند.

بخشی از کتاب هنر زندگی خردمندانه

چه چبزی مهم است و چه چیزی مهم نیست؟ این وضعیت خطرناک و مخمصه‌ای است که می‌توانیم در آن قرار بگیریم و بارها آگاهی و هوشیاریمان را برای تفاوت قائل شدن بین چیزی که مهم است و چیزی که مهم نیست، از دست بدهیم.

ما به صورت تکراری، آرزو و اشتیاق چیزهایی را از خود نشان می‌دهیم که هیچ کنترلی روی آن‌ها نداریم و از چیزهایی که در کنترل ماست، رضایت و خشنودی نداریم. ما باید به طور منظم تأمل کنیم و شرایط را به طور کامل برای خودمان ارزیابی کنیم؛ یعنی بنشینیم و در درونمان مشخص کنیم که چه چیزهایی قابل ارزشگذاری است و چه چیزهایی نیست؛ چه ریسک‌هایی ارزش بهایشان را دارد و کدام‌ها ندارد. حتی غامض‍ترین و گیج‌کننده‌ترین جنبه‌های زندگی ما، وقتی با انتخاب آگاهانه، به طور شفاف دیده و ارزیابی شود، می‌تواند قابل تحمل‌تر باشد.